هگمتانه، گروه پزشکی و سلامت: یک متخصص طب ایرانی با اشاره به خواص متعدد ماءالشعیر سنتی، بر تفاوت اساسی آن با نمونه‌های صنعتی تأکید کرد و گفت: این نوشیدنی طبیعی می‌تواند در پیشگیری و درمان بسیاری از مشکلات بدن، از جمله سنگ کلیه و گرمازدگی، مؤثر باشد.
به گزارش خبرنگار هگمتانه، ماءالشعیر یکی از نوشیدنی‌های شناخته‌شده در جهان است که در بازار ایران اغلب به صورت صنعتی و با طعم‌های متنوع عرضه می‌شود. با این حال، طب ایرانی نسخه‌ای کاملاً متفاوت و طبیعی از این نوشیدنی را معرفی می‌کند که نه‌تنها طعم و ترکیبات دیگری دارد، بلکه خواص درمانی و تغذیه‌ای آن قابل‌مقایسه با نمونه‌های صنعتی نیست.
خواص ماءالشعیر در طب ایرانی
حسن اکبری، متخصص طب ایرانی، در توضیح خواص ماءالشعیر گفت: ماءالشعیر یکی از بهترین نوشیدنی‌های طب سنتی است که بسیار مفید و دارای خواص فراوان است. طبع این نوشیدنی سرد و تر بوده و کاهش‌دهنده صفرا است. همچنین از گرمازدگی جلوگیری می‌کند و برای تصفیه کبد، تصفیه خون و سلامت اندام‌هایی مانند قلب و کلیه‌ها بسیار سودمند است.
پیشگیری و درمان سنگ کلیه
اکبری تأکید کرد: ماءالشعیر طبیعی برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه و حتی در درمان آن بسیار مؤثر است. این نوشیدنی همچنین برای تقویت قوای بینایی کاربرد دارد و به افرادی که دچار اضافه وزن هستند و قصد کاهش وزن دارند، کمک می‌کند.
*تفاوت ماءالشعیر طبیعی و صنعتی
وی افزود: آنچه در طب ایرانی به عنوان ماءالشعیر معرفی می‌شود، با نمونه‌های صنعتی موجود در بازار تفاوت زیادی دارد. ماءالشعیرهای صنعتی در طعم‌های مختلف مانند لیمو و سایر اسانس‌های خارجی تولید و عرضه می‌شوند، اما این محصولات همان ماءالشعیر واقعی نیستند.
تهیه ماءالشعیر در منزل
اکبری در ادامه سخنانش بیان کرد: شرکت‌های تولیدکننده می‌توانند از روش‌های طبیعی برای تهیه ماءالشعیر استفاده کنند، هرچند که هزینه تولید آن اندکی بالاتر خواهد بود. ماءالشعیر واقعی همان نوشیدنی سنتی با خواص یادشده است و نه محصولاتی که به صورت صنعتی و طعم‌دار در بازار عرضه می‌شوند.
ترکیبات ماءالشعیر صنعتی
این متخصص طب ایرانی، در توضیح ترکیبات ماءالشعیر صنعتی گفت: پایه اصلی این محصولات اسانس به همراه شکر است؛ البته اگر تولیدکننده منصف باشد و به جای شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند ساخارین از شکر یا حتی شیرین‌کننده طبیعی مانند استویا استفاده کند. علاوه بر این، آب و مقدار کمی عصاره رازک نیز به ترکیب اضافه می‌شود.
اثرات رازک بر باروری مردان
وی افزود: مصرف رازک در آقایان می‌تواند باعث کاهش باروری شود. به همین دلیل توصیه می‌شود کسانی که از ماءالشعیرهای صنعتی استفاده می‌کنند، به این نکته توجه داشته باشند و مصرف خود را محدود کنند.
روش تهیه ماءالشعیر طبیعی در منزل
اکبری در ادامه سخنانش بیان کرد: برای تهیه ماءالشعیر طبیعی، نیم کیلو جو کامل را که سبوس آن جدا نشده، یک شب در آب بخیسانید. سپس آن را حدود یک ساعت با حرارت ملایم بجوشانید و مایع حاصل را صاف کنید. در صورت تمایل، می‌توان از شیرین‌کننده‌های طبیعی مانند شیره خرما، انجیر، توت یا انگور استفاده کرد. این نوشیدنی را پس از خنک‌کردن در یخچال قرار دهید تا خنک و گوارا شود.
توصیه به کاروان‌های زیارتی
وی تأکید کرد: در مراسمی مانند پیاده‌روی اربعین، می‌توان ماءالشعیر طبیعی را از قبل تهیه و در اختیار زائران قرار داد تا ضمن رفع عطش، از خواص درمانی جو بهره‌مند شوند. جو پخته‌شده باقی‌مانده نیز به‌عنوان خوراک باارزش برای دام‌هایی مانند اسب، گوسفند، گاو و شتر قابل استفاده است و دور ریخته نمی‌شود.
نقد محصولات صنعتی و طعم‌دهنده‌ها
این متخصص طب ایرانی خاطرنشان کرد: بسیاری از طعم‌دهنده‌های استفاده‌ شده در ماءالشعیرهای صنعتی، ترکیبات شیمیایی هستند که صرفاً طعم میوه را شبیه‌سازی می‌کنند و در عمل هیچ میوه‌ای در فرمول به کار نرفته است. در حالی که می‌توان از میوه‌های واقعی و فرآوری‌شده مانند کنسانتره برای طعم‌دهی استفاده کرد.
اکبری گفت: برخی افراد، مانند بیماران دیابتی، نباید نوشیدنی‌های شیرین مصرف کنند. به توصیه ابن‌سینا، این افراد بهتر است آب خالی ننوشند و به جای آن از نوشیدنی‌های سالم و بدون شکر استفاده کنند.
جایگزین‌های سالم برای کودکان و بیماران دیابتی
این متخصص طب ایرانی، در توصیه به والدین گفت: برای کودکان بهتر است به جای شربت‌های صنعتی و ماءالشعیرهای صنعتی، یک سوم لیوان آب را به عرقیات یا دمنوش‌های طبیعی اضافه کنید و باقی لیوان را با آب تصفیه‌شده بدون نیترات پر کنید. حتی اگر نوشیدنی کمی خنک باشد، اشکالی ندارد چرا که خواص عرقیات یا دمنوش‌ها اثر خود را می‌گذارد و مصرف آن برای بیماران دیابتی نیز مشکلی ایجاد نمی‌کند.
*استفاده از شربت‌های سنتی
وی افزود: شربت‌هایی مانند سکنجبین، سرکه انگبین، شربت بیدمشک، بهار نارنج و شربت‌های میوه‌ای مانند آلبالو و سیب جایگزین مناسبی برای نوشابه و ماءالشعیر صنعتی هستند. سکنجبین با ترکیب شکر، آبلیمو، زعفران و گلاب تهیه می‌شود و سرکه انگبین از سرکه، عسل و عرق نعناع یا ترکیبات دیگر تشکیل شده است. این نوشیدنی‌ها برای پیشگیری از گرمازدگی بسیار مفیدند و خواص درمانی دارند.
اکبری تأکید کرد: اگر شرکت‌های تولیدکننده ماءالشعیر عصاره طبیعی جو را استفاده کنند، تولیدشان قابل قبول است و باید شفاف اعلام کنند. اما اگر ترکیب شامل اسانس، آب و شکر باشد، بهتر است روی محصول ننویسند ماءالشعیر، چرا که ماءالشعیر واقعی همان نوشیدنی سنتی است که از عصاره طبیعی جو تهیه شده و خواص درمانی آن قابل مقایسه با نمونه‌های صنعتی است.